Historia

Spółka Wodno Ściekowa “Swarzewo” została powołana w roku 1980 w celu wybudowania zbiorczej oczyszczalni ścieków nad Zatoką Pucką. Oczyszczalnia miała oczyszczać ścieki wpływające do Zatoki Puckiej z całego Półwyspu Helskiego, Pucka i Władysławowa.

Pierwotnie planowano wybudować jedną zbiorczą oczyszczalnię ścieków i dostarczać ścieki kolektorami poprzez przepompownie rozmieszczone na Półwyspie Helskim w Pucku i Władysławowie. Ostatecznie przeważyła wersja budowy trzech mniejszych oczyszczalni:

  • w Swarzewie - dla Pucka, Władysławowa oraz takich miejscowości jak Chałupy, Chłapowo, Gnieżdżewo, Żelistrzewo, Błądzikowo, Rzucewo, Osłonino, Chłapowo, Mrzezino, Łebcz,  Strzelno, Smolno, Celbowo, Połczyno i Zdrada oraz planowanych do podłączenia Leśniewo, Domatowo, Domatówko, Brudzewo i Darżlubie
  • w Jastarni - dla Jastarni, Kuźnicy i Juraty
  • w Helu - dla ścieków z miasta Hel.

Powołanie Spółki Wodno - Ściekowej miało za zadanie ułatwienie finansowania zadania budowy oczyszczalni z budżetu centralnego i wojewódzkiego, głównie z Funduszy Ochrony Środowiska. Według założeń pierwotnych 70% kosztów budowy miało pochodzić z dotacji państwowych, pozostała część powinna być zebrana przez członków Spółki. Członkami Spółki Wodnej były przedsiębiorstwa i organizacje przeważnie państwowe i spółdzielcze (z nielicznymi wyjątkami przedsiębiorstw prywatnych), które na tym terenie korzystały z wody do celów gospodarczych. Oszacowane ilości zużywanej wody były podstawą do proporcjonalnego naliczania wysokości udziału do budowy oczyszczalni. Wzorem przy powołaniu Spółki Wodnej w Swarzewie była pierwsza w Polsce Spółka Wodna w Częstochowie i z sukcesem wybudowana oczyszczalnia ścieków. Spółki Wodne w Polsce powstały na bazie prawa wodnego, powoływane do budowy i eksploatacji obiektów wodnych (melioracyjnych, sanitarnych itp.). Najważniejszymi uwarunkowaniami prawnymi były możliwości udzielania dotacji państwowych poprzez spółki wodne na cele budowy oczyszczalni czego nie można było dokonać w tamtych latach, poprzez samorządy lokalne. W prawnych uwarunkowaniach istniał również brak możliwości prowadzenia dochodowej działalności i brak możliwości wypracowywania zysku (działalność non profit). Po wybudowaniu oczyszczalni ścieków w Swarzewie i Jastarni okazało się, że wysokości składek nie przekroczyły 15% kosztów budowy -  resztę stanowiły dotacje.

Od początku powstania Spółki największe składki na budowę oczyszczalni przeznaczyły:

  • Puckie Zakłady Mechaniczne,
  • Przedsiębiorstwo Połowów i Usług Rybackich “Szkuner” we Władysławowie,
  • Spółdzielnia Rybacka “Gryf”,
  • Gminna Spółdzielnia w Pucku,
  • PSS “Społem” w Pucku.
  • i inne

Majątek zebrany w trakcie budowy inwestycji, pomimo bardzo dużych dotacji należy prawnie do członków Spółki Wodnej. Każdy z członków w czasie głosowania przy podejmowaniu decyzji posiadał według ustalonego statutu jeden równy głos. Samorządy lokalne do 1997 roku nie należały do Spółki Wodnej (za wyjątkiem Gminy Jastarnia), po Walnym Zebraniu w 1997 roku większość członków zgodziła się na nowy podział głosów przy czym do Spółki Wodnej weszły samorządy lokalne. Podział głosów w tej chwili wygląda następująco: cztery gminy posiadają po jednym głosie.